Jag blev djupt överraskad när jag en dag råkade få syn på en bok på stadsbiblioteket i Karlskrona. Det kändes som att plötsligt få en bit av mitt hemland, Azerbajdzjan, i mina händer. Jag vågar påstå att detta är den främsta romanen om mitt land – en roman som speglar dess historia, kultur och mentalitet.
Kompüterin arxivində “sevimli kitablar” adlı köhnə bir fayla rastladım. Bir vaxt uşaqlar üçün hazırladığım bir-birindən fərqli kitabların siyahısı idi. Onlar orta məktəbdə oxuyanda hazırlamışdım. Belə siyahı tutmaqda tək məqsədim böyüdükcə nələri oxunmalarını onlara tövsiyyə etmək deyildi, həm də, öz oxuyub bəyəndiyim kitablar, bədii, elmi, siyasi əsərlərlə tanış etmək, onlarda kitab oxumağa maraq yaratmaq idi.
Təzə aldığım xeyli kitabin içində Aqşin Yeniseyin “Tarix və tale” romanı üz qabığında dərc olunmuş “Heç kim həmişəlik ölə bilməyəcək” cümləsiylə diqqətimi çəkdi. Dərhal da yaddaşımda İnqmar Berqmanın “Pıçıltılar və çığırtılar” filminin qəhrəmanı Aqnesin “Ölmüşəm, amma yata bilmirəm” mürgülü sözlərini oyatdı. Niyəsini bilmədim.
Günel Mövlud və onun “Düşərgə”si haqda
Şübhə eləmirəm, gələcəkdə araşdırmaçılar tariximizin 1987-2007-ci illərini ayrıca dövr kimi öyrənəcəklər. Ömrünün şüurlu çağı bu illərə düşən bizim nəslin həyat yolunu Azərbaycan xalqının yaşadığı ən ağrılı-acılı dönəmlərdən biri kimi tədqiq edəcəklər.
Niyə məhz sərhədini təxmini çızdığım bu 20 ili belə əminliklə deyirəm? Çünki bilirəm, Qarabağ münaqişəsinin başladığı və sonuncu qaçqın düşərgəsinin ləğv edildiyi bu 20 ildə Azərbaycan xalqının yaşadığı faciələri, indi yaşadığım İsveç toplumu 200 ildə görməyib.
Bu sabah çox kədərli xəbərlə açıldı. Zülfüqar Rüfətoğlunun ömrünün 66-cı ilində London xəstəxanasında ölüm xəbəri bir şeirində yazdığı “killer” gülləsi kimi gəldi.
Bütün ölümlər kədərlidir, bilirəm, qürbətdə ölməyin acısı isə bir başqadır!
Mən Zülfüqarı hələ 1992-ci ildə bir yerdə işlədiyimiz “Azərbaycan” qəzetindən tanıyıram. Bizim nəslə örnək olacaq qədər istedadlı jurnalistlərdən biri kimi rəğbətim vardı. Şeirlərinə sonralar heyran qalacaqdım. BBC-dəki verilişlərinə, səsinə də həmçinin. Amma bunların heç biri onu sonacan tanımağıma yetmədi.
Onu Londonda tanıdım.
Gülzadə Abdulovanın “Qarabağın sənət irsi” tarixi-etnoqrafk monoqrafyasını vərəqləyəndə uşaq vaxtı Tovuz nənəmlə arteziana su gətirməyə getməyimizi xatırladım. Seyidli kəndinin Molla məhləsindəki arteziana yolumuz Gülzadə xanımgilin darvazaları önündən keçirdi, yəqin o səbəbdən. Nənəm suyu babam dəmirçi Salmanın qayırdığı səhəngdə gətirirdi.
Müəllifdən
Azadlıq, müstəqillik, demokratiya, insan haqları, bu qəbildən olan neçə-neçə məfhum 1988-ci il mitinqlərindən, ələlxüsus da 20 yanvar qırğınından sonra bizim nəslin həyat kredosuna çevrilmişdi.
Hər şey etirazdan başlamışdı!
Əvvəl Qarabağa, sonra Azərbaycana görə etiraza qalxdıq.
Etirazımız müstəqillik qazandıqdan sonra da səngimədi, bu dəfə ədalətli seçki, insan hüquqları, söz, mətbuat, toplaşmaq, birləşmək kimi azadlıqlara görə davam elədi.
İnanırdıq ki, etiraz azadlığın birinci şərtidir! Etiraz eləmədən azad olmaq, azad olmadan da
ləyaqətli ömür yaşamaq mümkün deyil!
Mayın 20-də Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Natəvan” klubunda publisist, yazıçı Vahid Qazinin yenicə nəşr olunmuş “Ruhlar şəhəri: yurd yazıları” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
Tədbiri açan Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri, Yazıçılar Birliyinin sədr müavini Rəşad Məcid kitab haqqında məlumat verərək bildirib ki, Ağdamla bağlı yazılanların olduqca böyük önəmi var: “Kitaba Vahid Qazinin “Ruhlar şəhəri” kitabındakı Ağdam yazıları və həmin silsilənin davamı olan esse, məqalə və qeydləri, başqa müəlliflərin yazı, məktub və rəyləri daxildir”.
…Çox adamdan məktub almışam. Məni təsirləndirənləri az olmayıb. Bir-ikisini deyim.
“Adamlar və kitablar” silsiləsindən
Baltik ölkələrinə səfəri hələ neçə il qabaq planlamışdım. İsveçin Karlshamn limanından Klaypedaya gəmi-bərə ilə üzüb üç ölkənin görməli yerlərini gəzib, ənənəmə sadiq qalaraq geniş bir fotoreportaj da yazmağı düşünmüşdüm.
Vahid Qazinin bloqu 