Düşərgədən düşərgəyə. Günel Mövlud və onun “Düşərgə”si haqda

Düşərgədən düşərgəyə

Günel Mövlud və onun “Düşərgə”si haqda

Şübhə eləmirəm, gələcəkdə araşdırmaçılar tariximizin 1987-2007-ci illərini ayrıca dövr kimi öyrənəcəklər. Ömrünün şüurlu çağı bu illərə düşən bizim nəslin həyat yolunu Azərbaycan xalqının yaşadığı ən ağrılı-acılı dönəmlərdən biri kimi tədqiq edəcəklər.

Niyə məhz sərhədini təxmini çızdığım bu 20 ili belə əminliklə deyirəm? Çünki bilirəm, Qarabağ münaqişəsinin başladığı və sonuncu qaçqın düşərgəsinin ləğv edildiyi bu 20 ildə Azərbaycan xalqının yaşadığı faciələri, indi yaşadığım İsveç toplumu 200 ildə görməyib.

Oxumağa davam et

Etnoqrafiya tariximiz və anamın əl işləri

Etnoqrafiya tariximiz və anamın əl işləri

Gülzadə Abdulovanın “Qarabağın sənət irsi” tarixi-etnoqrafk monoqrafyasını vərəqləyəndə uşaq vaxtı Tovuz nənəmlə arteziana su gətirməyə getməyimizi xatırladım. Seyidli kəndinin Molla məhləsindəki arteziana yolumuz Gülzadə xanımgilin darvazaları önündən keçirdi, yəqin o səbəbdən. Nənəm suyu babam dəmirçi Salmanın qayırdığı səhəngdə gətirirdi.

Oxumağa davam et

Qarabağ aynasında Azərbaycan

Müəllifdən

…Bizim bölgəyə sülh axırıncı erməni sərhəddən yola salınanda gələcək. Qarabağ münaqişəsi 1988-ci ildə azərbaycanlıların Ermənistandan sonuncu deportasiyası ilə başlayıb, ermənilər Azərbaycandan çıxarılanda bitəcək.

Ümumbəşəri dəyərlərə, prinsiplərə sadiq yazar kimi belə fikirləri dilə gətirmək asan deyil. Erməni faşizmi qohum-əqrəbamı, dost-tanışımı qətlə yetirsə də, nəslimi qaçqın ömrü yaşamağa məcbur etsə də, nənəmin, babalarımın qəbir yerini şumlasa da, şəhərimi Xirosima görkəminə salsa da, bunu yazmağı özümə rəva bilməməliyəm. Amma yazı-pozu adamının bir missiyası da həqiqətin məhrəm yerlərinə çəkilmiş örtüyü götürmək, əsl üzünü göstərməkdir. Həqiqət isə budur: Qarabağda erməninin qalması sülh üçün təhdiddir, növbəti münaqişəyə zəmindir – dünyada bu qədər dövlətin Qarabağda müharibə ocağının sönməsini istəməməsi bu həqiqətin çılpaq üzüdür! Ermənistanda azərbaycanlı qalmadığı kimi Azərbaycanda da erməni qalmır – yalnız başabaş dəyişim qalıcı sülhün təminatı ola bilər!

Oxumağa davam et

Yaddaşı silinən şəhər

Yaddaşı silinən şəhər

23 iyul 1993-cü ildən 30 il keçir

İki il yarım qabaq “Güvən mənə, inanım sənə” yazısında demişdim: Azərbaycanın ən böyük dərdi dövlətlə vətəndaş arasında qarşılıqlı inamın, etimadın olmamasıdır. İndi də problemlərimizin qaynağını sovetin bu mirasında görürəm. “Dövlət vətəndaşına arxalanmalı, onunla açıq dialoqda olmalıdır… Güclü dövlət, azad cəmiyyət və firavan həyat yalnız dövlətlə vətəndaşın qarşılıqlı etimadı yarananda, onlar bir-birinə güvəndiyi zaman qurulacaq. Güvən mənə, inanım sənə, dövlətim!” yazmışdım.

23 iyul doğulub böyüdüyüm Ağdamın işğal günü kimi hopub içimə. 30 il əvvəlki o məşum gündən çox yazmışam, bir də təkrar dönmürəm. Bu gün yazacağım başqadır.

Oxumağa davam et

Ruhlar şəhəri. Yurd yazıları

Müəllifdən

Hələ çoxdan qərara gəlmişdim ki, “Ruhlar şəhəri”ni bir də nəşr etdirəsi olsam, onu kitabın ilk iki nəşrindən sonra Ağdama həsr etdiyim yazılarla, gündəliyimdə qaraladığım; bəzilərini Facebook səhifəmdə paylaşdığım, bəzilərini jurnalistlərlə söhbətlərdə danışdığım xatirələrlə, kitab haqqında yazılan məqalə, resenziya, məktub, mesaj, şeir, hətta SMS-lərdən seçmələrlə birlikdə nəşr etdirəcəm.

Oxumağa davam et

Müsahibə: “Düşündüklərini içində boğursansa, daxilin duyğu qəbirstanlığına çevrilir.”

“Düşündüklərini içində boğursansa, daxilin duyğu qəbirstanlığına çevrilir.”


Öz əsərlərində oxucunu özüylə birgə dünyanı qarış- qarış gəzdirən yazardır Vahid Qazi. Bir yeri heç vaxt görməyən adama oranı yurd kimi göstərib sevdirməyi, məsələn “Ruhlar şəhəri” kimi, öz nisgilini xəfif bir mehə çevirib oxucularının ürəyinə sərməyi bacaran insandır Vahid Qazi. Onunla söhbətimizdə qürbəti nə qədər gözəl təsvir etsə də, danışdığı xatirələrin hamısında söhbətimizin “əli-qolu” Azərbaycana, Qarabağa, Ağdama uzanırdı.  

- Mən Ağdamı görməmişəm. Vahid Qazi mənə Ağdamı necə təsəvvür edə bilər? Yazınızla “Ruhlar şəhəri” demisiniz, bəs indi?...

- Qəfil sual qəfil də cavab istəyir. Bu suala düşünüb cavab vermək üçün çox uzaq keçmişə getmək lazımdır. Amma qəfil cavab belədir: Ağdam fərqli, hətta deyərdim, bir-birinə zidd xarakterli insanların, konqlomerat sosial icmaların harmoniyada yaşadığı yer idi. Təsəvvür edin, müxtəlif yerdən gəlmiş adamlar Ağdamda, kimya diliylə desəm, tez bir zamanda “həll olur”du, “ağdamlaşır”dı.  Sonra isə ağdamlı olmağıyla fəxr edən təəssübkeşə çevrilirdi. Məsələn, redaktorunuz Aqil Abbas kimi.

Oxumağa davam et

Dəmiri isti-isti…

Dəmiri isti-isti…

İsveçin “P2” radio kanalında qulağım tanış bir hava aldı. Qürbət eldə doğma musiqinin doğurduğu hissdən danışmayım, özümlə qalsın.

Dinləyirəm, amma sonacan kəsdirə bilmirəm – Qara Qarayevin “İldırımlı yollarla” baletidir, ya Fikrət Əmirovun simfonik muğamlarından biri? Radioya səs verib xəyallara dalmışam. Birdən orkestr 100 faiz əminliklə tanıdığım musiqiyə keçdi. Bu ki Üzeyir Hacıbəyovun “O olmasın, bu olsun” komediyasındakı rəqsdir! Beynim sanki yenidən oyandı. O bəstəkarlar öz əsərlərində Hacıbəyovun musiqisindən istifadə ediblərmi? Eşitməmişəm!

Oxumağa davam et

Zəfər gününün işğal sabahı

Zəfər bayramı, rus işğalı haqda TV söhbət

Tarixi hansısa marağa görə yazmaq mənasız işdir. Onsuz da sonunda tarix hər hadisəni öz adıyla çağırır.

8 noyabr Şuşanın erməni hərbçilərindən azad edildiyi gündür. Atəşfəşanlığa haqqımız çatan Zəfər bayramıdır. Bənzərini yaşadığım sevincli günümü, eyforik halımı xatırlamıram.

9 noyabr isə Rusiyanın Qarabağı müqavimətsiz işğal etdiyi, Azərbaycana xarici qoşunların konstitusiyaya zidd, xalqdan xəbərsiz buraxıldığı gündür.

Oxumağa davam et

Xankəndi (İkinci yazı)

Xankəndi (İkinci yazı)

Yayda nənəm Bakıdan bizə gələrdi. Gəlişi günlərimizi gur, şən edərdi. Qohum-əqrəba, qonum-qonşu onu görmək üçün bizə yığışar, yaxud da qonaq aparardılar. Ağdamdakı tay-tuşları nənəmi gah Ordubad qızı, gah da Tiflis gəlini çağırardılar. Bu sözləri ən çox qonşumuz Ağca xaladan eşitmişəm.

Oxumağa davam et

Xankəndi (Birinci yazı)

Xankəndi (Birinci yazı)

Hər yerdən danışırlar, Xankəndidən savayı.

Zəngəzurdan danışırlar, İrəvandan danışırlar, Xankəndidən danışmırlar.

Basıb keçib Basarkeçərdən söz açırlar, nə məsələdirsə, Xankəndinin adını tutmurlar.

Dinənin də ağzından vururlar ki, sus, bu, siyasətdir!

Oxumağa davam et