Düşərgədən düşərgəyə. Günel Mövlud və onun “Düşərgə”si haqda

Düşərgədən düşərgəyə

Günel Mövlud və onun “Düşərgə”si haqda

Şübhə eləmirəm, gələcəkdə araşdırmaçılar tariximizin 1987-2007-ci illərini ayrıca dövr kimi öyrənəcəklər. Ömrünün şüurlu çağı bu illərə düşən bizim nəslin həyat yolunu Azərbaycan xalqının yaşadığı ən ağrılı-acılı dönəmlərdən biri kimi tədqiq edəcəklər.

Niyə məhz sərhədini təxmini çızdığım bu 20 ili belə əminliklə deyirəm? Çünki bilirəm, Qarabağ münaqişəsinin başladığı və sonuncu qaçqın düşərgəsinin ləğv edildiyi bu 20 ildə Azərbaycan xalqının yaşadığı faciələri, indi yaşadığım İsveç toplumu 200 ildə görməyib.

Oxumağa davam et

Etnoqrafiya tariximiz və anamın əl işləri

Etnoqrafiya tariximiz və anamın əl işləri

Gülzadə Abdulovanın “Qarabağın sənət irsi” tarixi-etnoqrafk monoqrafyasını vərəqləyəndə uşaq vaxtı Tovuz nənəmlə arteziana su gətirməyə getməyimizi xatırladım. Seyidli kəndinin Molla məhləsindəki arteziana yolumuz Gülzadə xanımgilin darvazaları önündən keçirdi, yəqin o səbəbdən. Nənəm suyu babam dəmirçi Salmanın qayırdığı səhəngdə gətirirdi.

Oxumağa davam et

Tanrı qapısı açılan gün – Novruz

Tanrı qapısı açılan gün – Novruz

Mənim Novruz inancımın qaynağı anamdan eşitdiklərimdir. Niyyət tutub qulaq falına çıxmasından, çərşənbə axşamları yuxuda gördüklərini səhər obaşdan axar suya pıçıldamasından elə məhrəmanə söhbətlər edərdi, deyərdin bəs, hansısa müqəddəs kitabda oxuduqlarını danışır. Danışdıqlarının onun üçün nə qədər ülvi olduğunu indi anlayıram. O, Novruza inanırdı. Sıradan bir inanmaq deyildi bu, məncə, həm də tapınmaq, sığınmaq idi. Onun bir söhbətini danışım, görün düzmü deyirəm.

Oxumağa davam et

Atam məni Stepanakertə futbola aparmadı

Atam məni Stepanakertə futbola aparmadı

Bir vaxtlar bütün şəhər yazıları erməni, rus dillərində olan, yalnız zibil qutusunun üstündə Azərbaycanca “Zibil qabı” sözlərini oxuduğum Stepanakerti yenidən himnimizin səsləndiyi, bayrağımızın dalğalandığı, stadionunda öz dilimizdə “Qarabağ” hayqırılan Xankəndi şəklində görmək ömrünün 30 ilini yurd nisgiliylə yaşamış mənim kimi adamlar üçün, xüsusilə, tarixi hadisədir!

Oxumağa davam et

“Xəyal memarı” filmi

“Xəyal memarı” filmi

Mənə xəyalpərəst deyirlər. Fikir vermişəm, kitablarımı, yazılarımı diqqətlə oxuyanlar deyirlər bunu. Düz də deyirlər – xəyalpərəstəm!

Oxumağa davam et

Paytaxt Ağdama – Ağdam Xankəndiyə

Paytaxt Ağdama – Ağdam Xankəndiyə

Paytaxtın köçürülməsi məsələsi son 30 ildə dəfələrlə gündəm mövzusu olub. Yeni paytaxt üçün müxtəlif yerlər təklif edilib. Artıq paytaxtın köçürülməsini Bakının, eləcə də Abşeronun bugünkü reallığı da diqtə edir. Deyilənə görə yarımadada ölkə əhalisinin yarısı cəmlənib.

Oxumağa davam et

Qarabağ aynasında Azərbaycan

Müəllifdən

…Bizim bölgəyə sülh axırıncı erməni sərhəddən yola salınanda gələcək. Qarabağ münaqişəsi 1988-ci ildə azərbaycanlıların Ermənistandan sonuncu deportasiyası ilə başlayıb, ermənilər Azərbaycandan çıxarılanda bitəcək.

Ümumbəşəri dəyərlərə, prinsiplərə sadiq yazar kimi belə fikirləri dilə gətirmək asan deyil. Erməni faşizmi qohum-əqrəbamı, dost-tanışımı qətlə yetirsə də, nəslimi qaçqın ömrü yaşamağa məcbur etsə də, nənəmin, babalarımın qəbir yerini şumlasa da, şəhərimi Xirosima görkəminə salsa da, bunu yazmağı özümə rəva bilməməliyəm. Amma yazı-pozu adamının bir missiyası da həqiqətin məhrəm yerlərinə çəkilmiş örtüyü götürmək, əsl üzünü göstərməkdir. Həqiqət isə budur: Qarabağda erməninin qalması sülh üçün təhdiddir, növbəti münaqişəyə zəmindir – dünyada bu qədər dövlətin Qarabağda müharibə ocağının sönməsini istəməməsi bu həqiqətin çılpaq üzüdür! Ermənistanda azərbaycanlı qalmadığı kimi Azərbaycanda da erməni qalmır – yalnız başabaş dəyişim qalıcı sülhün təminatı ola bilər!

Oxumağa davam et

Yaddaşı silinən şəhər

Yaddaşı silinən şəhər

23 iyul 1993-cü ildən 30 il keçir

İki il yarım qabaq “Güvən mənə, inanım sənə” yazısında demişdim: Azərbaycanın ən böyük dərdi dövlətlə vətəndaş arasında qarşılıqlı inamın, etimadın olmamasıdır. İndi də problemlərimizin qaynağını sovetin bu mirasında görürəm. “Dövlət vətəndaşına arxalanmalı, onunla açıq dialoqda olmalıdır… Güclü dövlət, azad cəmiyyət və firavan həyat yalnız dövlətlə vətəndaşın qarşılıqlı etimadı yarananda, onlar bir-birinə güvəndiyi zaman qurulacaq. Güvən mənə, inanım sənə, dövlətim!” yazmışdım.

23 iyul doğulub böyüdüyüm Ağdamın işğal günü kimi hopub içimə. 30 il əvvəlki o məşum gündən çox yazmışam, bir də təkrar dönmürəm. Bu gün yazacağım başqadır.

Oxumağa davam et

Nostalgiya

Nostalgiya

Ötən ay evimizin qalıqları arasından dörd bir yandakı xarabalıqlara baxanda ən çox qonşu Ağca xalagilin uçuq evi diqqətimi çəkmişdi. Dağılmış pilləkəndə oturub yaşıl çəmənlik fonunda o evə tamaşa edirdim. Mənə nəyisə xatırladırdı. Yada sala bilmirdim.

Oxumağa davam et

Yurd yerindən sürreal reportaj

Yurd yerindən sürreal reportaj

O gün telejurnalist Səadət Məmmədova məni evimizə qonaq apardı. Qəribə səslənir, bilirəm, amma doğru sözümdür, evimizdə onun qonağı oldum.

Dedi sən samovar qaynada-qaynada evinizdən, küçənizdən, şəhərinizdən danış, biz çəkək.

Oxumağa davam et